Spotkania były realizowane według wspólnego ramowego programu:

Czas trwania	Zakres tematyczny
0,5h	Problem zanieczyszczenia wód azotem pochodzenia rolniczego
0,5h	Obowiązki rolników wynikające z nowych regulacji prawnych – dokumentacja działań,  system opłat i kontroli. (aktualizacja programu)
0,5h	Bilansowanie azotu w gospodarstwie
0,5h	Przygotowanie planów nawozowych
0,5h	Obliczanie stanu średniorocznego zwierząt i Dużych Jednostek Przeliczeniowych  różnych grup zwierząt gospodarskich
0,5h	Obliczanie powierzchni płyt obornikowych i pojemności zbiorników na gnojowicę
0,5h	Uzyskiwanie pozwoleń wodno-prawnych
0,5h	Możliwości pozyskania finasowania na inwestycje w ramach PROW
0,5h	Dyskusja

Podczas spotkań toczyły się ożywione dyskusje, podczas których uczestnicy zadawali wiele pytań oraz zgłaszali problemy, najczęściej pojawiającymi się były:

• kto ma obowiązek sporządzać plan nawozowy,
• jakie są różnice między planami azotanowymi a planami nawożenia,
• jakie są aktualnie dopuszczalne terminy stosowania nawozów naturalnych i mineralnych,
• jakie grożą sankcje za nieprzestrzeganie zapisów programu,
• jakie są różnice między nawozami o spowolnionym działaniu a standardowymi,
• jak prawidłowo wyliczyć DJP w gospodarstwie i jakie są dopuszczalne wskaźniki,
• jak prawidłowo obliczyć wielkość płyt obornikowych i zbiorników na gnojowice,
• jak długo można przechowywać nawozy naturalne na gruncie,
• czy dozwolone jest przechowywanie pomiotu ptasiego bezpośrednio na glebie
• jakie są rodzaje aplikatorów doglebowych,
• jak korzystać z ekoschematu „Opracowanie Planu Nawozowego”,
• w jaki sposób stosować normy dobrej kultury rolnej.

Spotkania były okazją dla rolników do zapoznania się z przepisami dot. gospodarowania nawozami po ich aktualizacjach oraz rozwiania wątpliwości w bezpośrednim kontakcie z ekspertem. Relacje osób prowadzących spotkania wskazują, że zainteresowanie tematem jest nadal duże w związku ze stale zmieniającymi się przepisami. Mimo, że polscy rolnicy to grupa, której świadomość ekologiczna wzrasta w szybkim tempie, to nadal brakuje im realnego wsparcia ze strony ośrodków naukowo-badawczych, które nie spełniają swej roli w zakresie wdrażania nowoczesnych dla rolnictwa rozwiązań. Dlatego też uważamy, że istnieje potrzeba realizowania podobnych projektów w przyszłości.

Organizacja takich spotkań w województwach zachodnich i południowych, pozwoliła na uzupełnienie luki, która powstała po realizacji przez FDPA projektu komplementarnego – LIFE Pilica, obejmującego swym zasięgiem dorzecze Wisły.

 

Łącznie w spotkaniach uczestniczyło 257 osób. Odbyły się one w następujących lokalizacjach i terminach:

1. 19.04.2023 r. - Restauracja "Błękitna Laguna" w Krakowie, ul. Kornela Makuszyńskiego 2, 31-752 Kraków - woj. małopolskie

   

2.      30.05.2023 r. - Lubuski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Kalsku, Kalsk 91, 66-100 Sulechów - woj. lubuskie

  

3.     02.06.2023 r. – Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu, ul. Zwycięska 8, 53-033 Wrocław - woj. dolnośląskie

  

4.     13.06.2023 r. - Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, Oddział w Marszewie, Marszew 25, 63-300 Pleszew - woj. wielkopolskie

   

5.     14.06.2023 r. - Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, Oddział w Sielinku, ul. Parkowa 2, 64-330 Sielinko - woj. wielkopolskie

   

6.     20.06.2023 r. -  Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w Świdnicy, ul. Wałbrzyska 25, 58-100 Świdnica - woj. dolnośląskie

   

7.      22.06.2023 r. – Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w Chojnowie, Mikołaja Reja 8, 59-224 Chojnów - woj. dolnośląskie

   

8.     27.06.2023 r. – Hotel "Przystań" w Nowogardzie, ul. Zielona 172-200 Nowogard - woj. zachodniopomorskie

   

9.     05.07.2023 r. – Hotel "Quattro" w Szczecinku, ul. Łukasiewicza 1, 78-400 Szczecinek - woj. zachodniopomorskie

  

10.      26.07.2023 r. – Hotel LORD  ul. Łąkowa 6, 73-110 Stargard  - woj. zachodniopomorskie

  

 

 

26  września  2023 odbyło się czwarte szkolenie on –line pt „Zdrowie gleby – nowe wyzwania dla rolników”,  które zakończyło projekt „Gospodarka nawozowa a ochrona wód” . W spotkaniu wzięło udział imponujące grono 246 uczestników, reprezentujących różne dziedziny związane z rolnictwem, od rolników i mieszkańców wsi, przez uczniów i nauczycieli szkół rolniczych, po instytucje skupione wokół rolnictwa oraz przedstawicieli naukowego świata i ośrodków doradztwa rolniczego.

Podczas szkolenia, zaprezentowano obszerne zagadnienia, obejmujące strategię glebową na lata 2030, pełną definicję zdrowia gleby oraz jej różnorodne funkcje i usługi ekosystemowe, w tym wpływ zdrowia gleby na ochronę zasobów wodnych. Nie zabrakło także prezentacji charakterystyki wskaźników zdrowia gleby, wpływu nawożenia mineralnego i organicznego na jej stan, a także roli zasobów węgla organicznego w glebie, zarówno pod względem zdrowia, jak i różnorodnych funkcji, takich jak funkcja produkcyjna, regulacyjna i wspomagająca. Omówiono również proponowane zmiany w ekoschematach związanych z rolnictwem węglowym. Szczególny nacisk położono na alternatywne źródła materii organicznej, zmiany w ustawie dotyczącej nawozów i nawożenia, a także wartości nawozowej produktu pofermentacyjnego z biogazowni rolniczej.

Szkolenia było prowadzenie przez specjalistkę w dziedzinie produkcji biogazu i zagospodarowania pofermentu, prof. dr hab. Magdalenę Szymańską – wieloletniego pracownika naukowo-dydaktycznego Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Posiadającą bogate doświadczenie w dziedzinach związanych z nawożeniem, wykorzystaniem odpadów organicznych i rolnictwem niskoemisyjnym.

W trakcie szkolenia przeprowadzono także ankiety, które były analizowane przez prowadzącą. W ramach sesji pytań i odpowiedzi, uczestnicy mieli okazję zgłaszać wątpliwości, które stanowiły podstawę do późniejszej dyskusji. Tematy te skoncentrowały się na kwestiach biopreparatów i biostymulatorów, które często są reklamowane jako narzędzia poprawiające stan gleb. Ponadto, poruszono również temat niepokojącej dysproporcji między zawartością fosforu a azotu w glebach polskich w porównaniu do innych krajów Unii Europejskiej. Ekspertka odniosła się do  analizy zawartości węgla w polskich glebach, jak również do  tematu analizy gleb w kontekście pofermentu.

To wydarzenie stanowiło doskonałą okazję do zdobycia wiedzy i zapoznania się  najnowszymi danymi i działania z poziomu EU i kraju dotyczącymi gleby.  Podczas szkolenia uczestnicy potwierdzili potrzebę prowadzenia podobnych działań edukacyjno-informacyjnych. 

 

 

 

Trzecie szkolenie on-line „Gospodarka nawozowa a ochrona wód”

13 lutego 2023 r. odbyło się trzecie i ostatnie z cyklu szkoleń on –line pt. „Gospodarka nawozowa a ochrona wód”. W spotkaniu wzięło udział 222 osób. Wśród uczestników byli rolnicy, mieszkańcy wsi, nauczyciele, uczniowie szkół rolniczych oraz przedstawiciele świata nauki i ośrodków doradztwa rolniczego.

Podczas trzeciego szkolenia przybliżone zostały następujące tematy:

• Wybrane działania Planu Strategicznego dla WPR dotyczące produkcji roślinnej  (ekoschematy), 
• Żywienie bydła w aspekcie gospodarowania azotem i fosforem,
• Zwiększenie efektywności nawożenia azotem. 

Wśród ekspertów byli: dr hab. Tomasz Piechota z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu,  dr Agata Karpowicz z Instytutu Zootechniki PIB, prof. dr hab. inż. Renata Gaj z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

W ramach szkolenia przeprowadzone zostały ankiety sprawdzające wiedzę. Natomiast w ramach sesji Q&A uczestnicy zgłaszali pytania dotyczące poruszanych na szkoleniu tematów, które były podstawą do dyskusji zaplanowanej na koniec szkolenia.

Szczegółowo omówione zostały praktyki wynikające z poszczególnych ekoschematów m in.: rolnictwo węglowe, ekstensywne użytkowanie TUZ z obsadą zwierząt, międzyplony ozime/wsiewki śródplonowe; opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia, zróżnicowana struktura upraw, wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji, stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo na gruntach ornych i trwałych użytkach zielonych, uproszczone systemy uprawy, wymieszanie słomy z glebą. Natomiast ekoschemat  dobrostanu zwierząt oraz żywienia przede wszystkim bydła został poruszony szerzej przez Panią dr Agatę Karpowicz. Szerokie zainteresowanie wzbudził temat zwiększenia efektywności nawożenia azotem w kontekście aktualizacji Programu azotanowego, do której w swojej prezentacji odniosła się Pani prof. Renata Gaj. Zmiany obejmują m.in.:

• możliwość zastosowania bardziej elastycznego niż dotąd terminu wiosennego nawożenia;
• aktualizację wskaźników produkcji nawozów naturalnych i zawartego w nich azotu;
• nowy sposób obliczania maksymalnych dawek nawozów azotowych;
• dodanie równoważników nawozowych dla ścieków i osadów ściekowych.

 

W związku z opublikowaniem 8 lutego 2023 (na kilka dni przed szkoleniem) aktualizacji Programu Azotanowego największe zainteresowanie uczestników w czasie  dyskusji wzbudził właśnie ten temat  oraz praktyczne wprowadzenie Ekoschematów – możliwości łączenia różnych praktyk.  

 

Zarejestruj się teraz

 

Drugie szkolenie on-line „Gospodarka nawozowa a ochrona wód”

19 stycznia 2023 r. odbyło się drugie z cyklu szkoleń on –line pt. „Gospodarka nawozowa a ochrona wód”. W spotkaniu wzięło udział 325 osób. Wśród uczestników byli rolnicy, mieszkańcy wsi, nauczyciele, uczniowie szkół rolniczych oraz przedstawiciele świata nauki i ośrodków doradztwa rolniczego.

Podczas drugiego szkolenia przybliżone zostały następujące tematy:

• Straty azotu i fosforu w produkcji roślinnej oraz dobre praktyki redukcji ich rozpraszania
• Straty azotu i fosforu w produkcji zwierzęcej oraz dobre praktyki redukcji ich rozpraszania
• Bilans azotu i fosforu w gospodarstwie - na powierzchni polaoraz u wrót gospodarstwa

Wśród ekspertów byli: dr Zuzanna Jarosz z Instytutu Upraw Nawożenia i Gleboznawstwa PIB, dr Wojciech Krawczyk z Instytutu Zootechniki PIB, prof. dr hab. inż. Stefan Pietrzak z Instytutu Technologiczno-Przyrodniczego, dr Tamara Jadczyszyn również z Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa PIB.

W ramach szkolenia przeprowadzone zostały ankiety sprawdzające wiedzę oraz badające potrzeby uczestników. Natomiast w ramach sesji Q&A uczestnicy zgłaszali pytania dotyczące poruszanych na szkoleniu tematów, które były podstawą do dyskusji zaplanowanej pod koniec szkolenia. Skupiły się one przede wszystkim na interpretacji zapisów Programu Azotanowego, przygotowywaniu bilansu, terminów przechowywania. Uczestnicy byli również zainteresowani uwzględnianiem w planach nawozowych, poza słomą, resztek z przedplonów np. liści buraków, warzyw i innych niż zboża, roślin pozostających po zbiorach. Stanowią one często istotne dawki składników mineralnych, pytanie czy powinny być uwzględniane w bilansie składników nawozowych. Pojawiła się także prośba o praktyczne wskazówki dotyczące przeprowadzenia zabiegu zakwaszenia gnojowicy w budynku inwentarskim w zbiorniku znajdującym się pod rusztami trzody oraz o pH gnojowicy. Poruszono kwestie planowanych zmian w Programie Azotanowym a dotyczących terminów rozpoczęcia stosowania nawozów azotowych mineralnych oraz płynnych i stałych nawozów naturalnych. W ramach zmian proponuje się datę przejścia średniej dobowej temperatury powietrza przez próg: 3°C - dla roślin zasianych jesienią oraz 5°C - dla pozostałych gatunków roślin. Jako przejście przez próg danej temperatury należy wskazać termin, w którym przez 5 dni następujących po sobie, każdego dnia, średnia dobowa temperatura powietrza przekroczyła 3 °C lub termin, w którym przez pięć dni następujących po sobie, każdego dnia średnia dobowa temperatura powietrza przekroczyła 5 °C.

W najbliższym czasie planujemy ostatnie z 3 szkoleń on-line, na którym zgodnie z sugestiami uczestników ostatniego szkolenia, zostanie uwzględniony m. in.  temat ekoschematów, który wg ankiety badającej potrzeby wzbudził największe zainteresowanie.

 

 

 

 

 

ZAREJESTRUJ SIĘ TERAZ

Zarejestruj się teraz

Jak związki azotowe wpływają na zdrowie człowieka? Jakie są środowiskowe źródła narażenia ludzi na azotany? Jak zmniejszać ilość amoniaku w chowie zwierząt? Jak świadome i celowe zarządzanie składnikami nawozowymi pozwala na ograniczenie ich strat, a tym samym umożliwia ochronę środowiska?

 

 Odpowiedzi na te i inne pytanie można znaleźć w broszurze „Gospodarka nawozowa a ochrona wód” przygotowanej przez Fundację na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa, w ramach projektu o tym samym tytule. Publikacja jest odpowiedzią na aktualne problemy związane z emisją znacznych ilości zanieczyszczeń z rolnictwa do wód, głownie związków  azotu  bo aż 67% i fosforu 66%.. Są to źródła zarówno punktowe, liniowe, jak i wielkopowierzchniowe, dlatego też kontrola i ograniczanie zanieczyszczeń pochodzenia rolniczego jest niezwykle trudna. W związku z tym ochrona wód przed biogenami pochodzącymi z rolnictwa w dużej mierze opiera się na podnoszeniu świadomości ekologicznej społeczeństwa, a zwłaszcza mieszkańców wsi rolników i producentów rolnych  w zakresie wpływu produkcji żywności na środowisko naturalne i zdrowie człowieka.

 

Broszura została przygotowana przez interdyscyplinarny zespół ekspertów z dziedziny medycyny, zdrowia człowieka, ale także specjalistów od uprawy, nawożenia oraz zootechniki.

 

 POBIERZ TERAZ

 

 

 

Multimedialna wersja broszury